30 november 2010
Problemen van een koninklijke bruiloft. Deel 1
En over uitnodigingen gesproken. Er gaan 100 toegangskaarten voor de huwelijkse voltrekking in de Abbey, verdeeld worden onder het volk. En, het is mogelijk, stel dat ik er een krijg, wat dan? Het houdt me danig bezig. Kan ik nee zeggen als wanhopige Amerikanen me de helft van Nevada bieden in ruil voor mijn uitnodiging? Of als een schandaalblad met een royale cheque komt? Want het is niet ondenkbaar. En wat zeg je dan tegen de organisatoren? Dat je al naar een andere bruiloft moet? Dat je net die dag je haar moet wassen?
Het is zo belangrijk wie je uitnodigt voor je Special Day. Want trouwen, zei laatst iemand in East-Enders, is iets heel bijzonders. Dat doe je hooguit twee, drie keer in je leven.
14 november 2010
car crash t.v.
Niemand die Widdecombe in de BBCshow heeft zien dansen (we gebruiken die term in de meeste losse zin van het woord) kan neutraal blijven. De topzware 63-jarige, is de zuiverste vorm van car crash t.v. Widdecombe, verzuchtte een jurylid, is als een ongeval op de snelweg. Je wilt het eigenlijk niet zien, maar je kijkt toch. Ze is als een oudtante op een bruiloft na te lang de fles sherry gekoesterd te hebben. Ze heeft niks met choreografie of ritme. Ze galoppeert meer dan ze danst. Ze is, kortom, het meest vermakelijke onderdeel van de hele goddamn serie.
Voor de jury is ze een blamage. Iedere week eindigt ze met de laagste score. Ze doet denken aan 'een stofzuiger voor industrieel gebruik'. (Ze is nou eenmaal beter op haar achterste dan op haar benen). Maar dankzij de stemmen van het Britse publiek blijft ze in de show. Widdy is populair want Widdy is 'too much fun'. De lol is overigens wederzijds. Widdecombe zegt de tijd van haar leven te hebben. Een paar weken geleden kwam ze in een metalen harnas naar beneden zeilen. Het was alsof Mrs Bucket bungeejumping ontdekt had.
Strictly Come Dancing gaat nog steeds, getuige de maffe kostuums en camp-achtige stijl, om stijldansen. Maar dankzij Widdecombe is het danselement van ondergeschikt belang. De reden dat 11 miljoen mensen kijken is omdat Widdecombe vermakelijker is dan de andere dansende celebs. Dat is jammer voor die deelnemers (allemaal eigenlijk) die beter zijn, maar door de kijkers worden weggestemd. En lastig voor de omroep.
Widdecombe zegt er niet aan te denken uit eigener beweging op te stappen. 'Als sommigen niet leuk vinden wat de mensen beslissen dan is dat pech', zegt ze. 'Moet je de politiek eens proberen'. Het is onwaarschijnlijk dat Widdecombe wint. Maar haar positie als loser, plus haar vermogen om zichzelf te kunnen lachen (essentiele eigenschappen voor de Britten) garanderen dat ze nog wel even in de show blijft.
13 november 2010
Hoi An 11 oktober
Thuis moet je er niet aan denken: een witte (hotel)kamer. Bedden, kastjes, muren, plafond, gordijnen, alles wit. Middenin een grijs, terrazzo ligbad waar je een kudde waterbuffels een groot plezier mee zou doen. Bedankt Vogue Interiors. Hoi An, een dik uur vliegen van Hanoi, zuidwaarts, kan net zo goed in een ander land liggen. Overal wierooklucht, muskietengaas en zwembaden. De temperatuur is tropisch en tussen de buien door is het zelfs zonnig.
In mijn achterhoofd zit de anekdote van een stad waar ze ooit verkeerslichten introduceerden om ze later weer weg te halen. Het leven was, vonden de ingezetenen, toch leuker zonder. Kan Danang geweest zijn. Westerse hotelketens zijn doende het eindeloze strand te koloniseren. Dit moet de volgende internationale speeltuin te worden. De kuststrook heeft alle ingredienten voor succesvolle exploitatie, globale credietcrisis toegestaan: lange zandstranden, met in het noorden de paleizen van de keizersstad Hue en in het zuiden de elegante, 19de eeuwse Chinese plaats Hoi An. Kom daar maar eens om in Dubai of Sjarm el Sjeik.
Ho Chi Minh City (HCMC)/Saigon 14 oktober
Misschien wel het meest tragische aan het War Remnants Museum is een ingelijst fragment van een toespraak van een Vietnamese politica. De vrouw was afgelopen juli in Washington waar ze Amerikaanse parlementariers vroeg om donaties. Het geld was bedoeld voor de behandeling van babies die als gevolg van de napalmbombardementen van veertig jaar geleden, misvormd geboren worden. Een zaak die nog steeds niet geregeld blijkt. Betalen Amerikanen uberhaupt compensatie? Of alleen als er per ongeluk verkeerde doelen beschoten zijn? Of ook dan niet? Heeft iemand wel eens een verontschuldiging van het Pentagon ontvangen? Of is het beleid altijd te doen alsof dorpelingen in Pakistan en Irak en bruiloftsgasten in Afghanistan, de drones over zichzelf uitriepen?
Even buiten het museum (te propagandistisch voor mijn smaak) proppen een twintigtal bejaarde toeristen zich in een rij fietstaxi's. Een van de fietsers, een Vietnamees van een jaar of 16, draagt een T-shirt met de Amerikaanse vlag. Zijn Australische passagier is een spraakzame, forse man in koloniale korte broek en witte sokken. Om zijn nek een naambordje met: David Bowie.
10 november 2010
Een beetje boer in dit berggebied bezit, naast zijn huis, een rijstveldje, een vijver met eenden, kippen en een varken. Als het meezit is er ook nog een waterbuffel en/of een brommer. De laatste twee zijn even duur, maar alleen de brommer deelt het woonvertrek.
Onze gids, Dingh, 26, is van de Zwarte H'mong; een van Vietnams bergstammen. De Zwarte H'Mong is niet de grootste minderheid hier. Dat zijn, volgens De Echtgenoot, de Nederlandse toeristen. De H'Mong zijn overwegend argrarisch. (De Nederlandse groepen zijn doorgaans luidruchtig en vrolijk). Dingh werd door haar schoonmoeder uitgemaakt voor prostituee omdat ze in een restaurant werkte. Als H'Mong verhuur je je arbeidskrachten niet aan derden. Maar de horecaeigenaar, een Brit die in het dorp een school oprichtte, won. Dingh leerde Engels en de beginselen van het toerisme. 'Nu de familie en vooral de schoonfamilie zien hoeveel geld ik binnenbreng, zeggen ze niks meer'.
Dingh is een moderne, vrijgevochten meid. Ze spreekt beter Engels dan Vietnamees. Maar ze zal haar haar niet afknippen, draagt de traditionele kleding en hecht evenveel waarde aan het borduursel op haar mouwen, als haar voorouders. Ze tobt over de rijs die nog niet binnengehaald is en haar vingers zijn zwart van de indigo (het is het kledingverfseizoen). Tijdens het lopen wrijft ze vezels van de hennep uit haar tas om daar straks lappen van te spinnen. Als ze tenminste niet aan het sms-en is. Een tikje aan de geemancipeerde kant, misschien, maar verder is Dingh, zegt ze, doodnormaal. Wat je van ons niet kunt zeggen. Wij zijn, volgens sommige boeren die we onderweg tegenkomen, groot, rood en 'silly'. En dat zal wel de gekuiste vertaling zijn.
De Rode Rivier in het grensplaatsje Lao Cai is even bruin als de Groene. Aan de overkant van de brug een hypermoderne stalen toren en een levensgroot reclamebord voor Kentucky Fried Chicken. Welkom in China.
We delen de couchette in de nachttrein naar Hanoi met het Brein van Vietnam en zijn vrouw. Beide zijn fysicastudenten en komen terug van hun huwelijksreis van vijf dagen. Ze zijn in het bezit van hun kandidaats en zoekende naar een onderzoeksproject voor hun PhD. Waar ze willen promoveren? In het buitenland natuurlijk. Zou dat tijdelijk zijn? Nou nee. 'Als we interessant werk vinden komen we waarschijnlijk niet meer terug'. Brain drain, dus. Ja, knikken ze opgewekt. Ik doe het licht maar uit.
8 november 2010
Halong Bay 5 oktober
Mist en regen. We delen de boot, een luxe jonk, met een smaakvol getatoeerde Brit die in de Foreign Office werkt en zijn vrouw. Verder zijn er een Taiwanese en haar Amerikaanse echtgenoot. De laatste bracht zijn werkend leven door als cultureel attache. Of het gouden oorringetje dateert van na zijn recentelijke pensionering of dat Amerikaanse diplomaten 'gezichtsjuwelen' is toegestaan, blijft de dwingende maar onbeantwoorde vraag.
Onze gids, Ang, verdient $ 20 per maand. Als je $ 200 verdient ga je in Vietnam belasting betalen. Het voorstellen van het personeel, de kapitein, kok, mecanicien, barbediende en keukenhulp blijkt tot het ritueel van praktische iedere maaltijd te horen. De kapitein houdt een toespraak in het Vietnamees. Ang vertaalt. Wij zeggen even vereerd met hen te zijn als zij met ons. Zij klappen, wij klappen, zij klappen. Het voelt als een jaarcongres van de Opperste Sovjet. Wij zullen later onze plicht doen met forse fooien.
Het gesprek tijdens het avonddiner: Geert Wilders en integratie in het algemeen. En niet op mijn verzoek. Ik had het liever gehad over de invloed van Johnny 'Pirates of the Caribbean' Depp op het sieradenbeleid van de Amerikaanse diplomatieke dienst.
6 oktober
Pas als we in een roeibootje naar een drijvend vissersdorp varen, ver van het lawaai van de generatoren van het moederschip, begint het zeeschap in te werken op het gemoed. Mystiek, majestueus, Middle-Earth-achtig.
'Het merkwaardige van deze vissers', zegt Ang, 'is dat ze honden en katten beschouwen als huisdieren'. (En niet als etenswaar).
7 november 2010
Hanoi 3 oktober.
Het plan was om een fiets te huren. Maar na een korte, heftige botsing met de werkelijkheid wordt dat idee geruisloos van het programma afgevoerd. Eigenlijk is het al heel mooi de overkant van de straat te halen.
Hanoi is wat je krijgt als je 3 en een kwart miljoen inwoners bij elkaar zet en je vergeet het openbaar vervoer. Zeker, er zijn oversteekplaatsen. En verkeerslichten. Maar voor de meeste brommers is stilstaan voor een rood licht niet meer dan een life style choice. Nooit teruglopen bij het oversteken, had iemand gezegd. Want een stap achteruit, daar wordt niet op geanticipeerd. Is er een betere metafoor voor Vietnam? Immer voorwaarts, met een hand op de vierde versnelling en de ander op de claxon.
De rustigste hotelkamer heeft geen ramen. Geen probleem.
4 oktober
Hanoi bestaat duizend jaar. Vader des Vaderlands Ho Tsji Minh zal de festiviteiten niet meemaken. Het mausoleum waar zijn lijk ligt opgebaard is dicht. Hij Die Verlicht is op vakantie in Moskou voor de jaarlijkse onderhouds- en herstelwerkzaamheden. Het onderkomen van de man onder wiens leiding 'een derderangs boerenland' (Henry Kissinger) het won van de Amerikaanse supermacht, is de best bezochte attractie van het land. Tientallen jongens in witte pakken oefenen voor de feestelijke parades van volgende week voor Thanh Long, Stad van de Opstijgende Draak.
Vietnam News meldt de arrestatie van een 53-jarige voor 'terroristische aktiviteiten'. De verdachte had 28 artikelen geschreven tegen het regime. Nauwelijks Al Qaida, dus, maar dit is een eenpartijstaat. En eentje die het Chinese voorbeeld volgt van een geliberaliseerde economie zonder politieke vrijheid.
27 september 2010
Miliband of Brothers
Want daar ga je dan. Als de oudste van de Milibandits heb je je hele politieke leven naar dit moment toegewerkt. Links en rechts (vooral rechts) heeft je gedoodverfd als de volgende Labourleider. En dan is die vacature er. Je dient je aan en rekent er stiekem op dat je jongere broer en beste vriend je campagneleider wordt. Zoals Robert Kennedy de steun en toeverlaat werd van John Kennedy in de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 1960. Maar Ed, die altijd in je voetsporen volgde - zelfde middelbare school, zelfde vakken op dezelfde prestigieuze universiteit, zelfde politieke carriere - besluit zelf voor de topbaan te gaan. Je beste bondgenoot wordt je grootste rivaal.
Shakespeariaanse drama's zijn op minder gebaseerd. De ruzies, de hartstocht, de tranen. Lees er de Britse politieke memoires maar op na. Het is een van de verschillen tussen de Britse en de Nederlandse en Belgische politiek. Snij een Miliband open, of een Blair, of een Thatcher en zelfs een Gordon Brown en er zit bloed in. Bij een Job Cohen moet je dat altijd nog maar afwachten.
24 augustus 2010
eekhoorn op de barbecue
Sommige Londense restaurants serveren gestoofde eekhoorn met walnoten en room. In het Zuid-Westerse Cornwall hebben ze eekhoornpasteitjes. Helemaal modern is een hartige, popcornachtige eekhoornhap voor bij de borrel.
5 augustus 2010
Boris Bikes
Mijn probleem is de Boris Bikes uit de klemmen te krijgen. Ik heb me ingeschreven, de sleutel meegenomen en £ 1 lidmaatschap betaald, maar het slot springt niet op groen. De fiets blijft vast zitten. En die ernaast ook. 'Sorry', zegt de man aan de andere kant van de lijn, 'de fietsenstandplaats waar u bent werkt niet'. De volgende werkt ook niet. De derde bestaat alleen op papier. 'Beginnersfoutjes', zeggen de organisatoren.
De meesten die zich op twee wielen, ongemotoriseerd, door de Britse hoofdstad begeven, zijn mensen die de zin van het bestaan verloren hebben. Ze nemen het, op een van de drukste plekken ter wereld, op tegen dubbeldekkers, vrachtwagens en taxi's. Fietspaden? Die zijn voor watjes. Boris (Londense burgemeesters doen het met hun voornaam) wil dat meer Londenaren hun leven riskeren voor een betere binnenstad. Zoals Gandhi dat deed voor gelijke rechten.
De Boris Bikes hebben een dynamo, een handige bak voor tas met laptop en zijn zo zwaar als een tractor. Het is makkelijker de Titanic te keren. Ze zitten laag en statig, een beetje zoals die grote grasmaaimachines. Ze doen in ieder geval eerder denken aan Miss Marple, dan aan Lance Armstrong. En dat heeft zijn voordelen. Waarvan het grootste is dat je er gewoon niet af kunt vallen. Ideaal dus, na een avond stappen.
Ik fiets een rondje langs het parlementsgebouw, Westminster Abbey, St James' Park, Buckingham Palace en Victoria Station. 'Ik denk dat het een succes wordt', zegt een taxichauffeur bij een rood stoplicht, 'en dat je nog meer fietsers in de binnenstad gaat krijgen'. Een goed idee, vindt ie. Maar Londense taxichauffeurs hebben toch een bloedhekel aan fietsers? 'Hebben we ook', zegt ie vrolijk.
Of ik de Boris Bike vaker ga gebruiken? Veel hangt af van de linkerarm. Die heeft in de loop der jaren de neiging ontwikkelt automatisch omhoog te gaan als het oranje lampje van een zwarte taxi in zicht is. En of je daar ooit vanaf komt?
23 juli 2010
Stijl
Bill Nighy, van beroep acteur (hij speelde de verlopen rocker Billy Mack in Love Actually, het monster Davy Jones in de films Pirate of the Caribbean) is van hobby stijldictator. In zijn laatste film, Wild Target, ziet hij er zo cool uit dat je hem zijn snor makkelijk vergeeft. Nighy is Engels, excentriek en altijd elegant. 'Hij is fantastisch gesoigneerd', zei een recensent ooit, 'maar geeft de indruk een hele stoute jongen te zijn'. Hij draagt bij voorkeur een kostuum.
'Ik sla de hand aan mezelf voordat je me in een sportbroek ziet', zei hij laatst in een interview. En: 'Als je me ooit in het openbaar ziet met sportkleren aan, dan weet je dat ik in een diepe crisis zit'. Plus: 'Er zijn maar drie mannen in de wereld die een vergunning hebben een korte broek te dragen: Brad Pitt, Johnny Depp en Tom Cruise'. Of: 'Vertrouw nooit een man in linnen. Mannen in ongestructeerde pakken zorgen voor verwarring. Ik kan me nooit ontspannen in de omgeving van zo iemand. Ik kan ook niet meer naar Zuid Frankrijk want ik zou al dat linnen niet kunnen overleven. Toscane is ook een no-go gebied in de zomer. Als ik baas van de wereld was zouden alle mannen in linnen pakken gearresteerd worden voor misdaden tegen de ethiek'.
Precies het soort man dat je voor de poorten moet stationeren van Buckingham Palace, Chelsea FC, alle Londense stations en Wimbledon om de Britten op hun tekortkomingen op modieus gebied te wijzen. Bill Nighy for President. En dat vond ik trouwens al lang voordat hij zei dat zijn grootste wens was iedere vrouw een mantelpak van Chanel te geven.
10 juli 2010
Nog een keer WK
Voor de Engelsen is het al lang afgelopen. De voetbalvreugde die er is, wordt door andere nationaliteiten het land binnengebracht, zoals de Nederlandse, na de halve finale in Londens China Town (foto). Dat plezier is ons overigens van harte gegund. Er is, in dit land, alle begrip voor elftallen en hun supporters die zich laten gaan. Vooral als ze verloren hebben. Jammer, Ghana, volgende keer beter en wees vooral niet te hard voor jezelf, was de teneur in de Britse bladen. En er was veel bezorgde speculatie over de afgang van de Noord-Koreanen. Zouden ze, eenmaal terug in Pyongyang, wel lekker kunnen stappen? Want dat die spelers dat nodig hadden, kon iedereen zien.
Voor het Engelse elftal geldt het tegenovergestelde. Is dat Steven Gerrard die zijn vrouw in een restaurant op een lunch trakteert? Schande. En daar hebben we Frank Lampard met zijn vriendin, de televisiepresentator, aan een zwembad. En ze lachen! En wat doet Wayne Rooney met zijn gezin in de Cariben? Waaraan denken die mensen dat verdiend te hebben? De pers zou het nationaal elftal het liefst naar zo'n ruig bootcamp sturen in een Amerikaanse woestijn. U weet wel, die militaristische campings waar je in de open lucht slaapt, ook als de thermometer een nachtvorst aangeeft en iedere dag dezelfde maaltijden van een plastic bord eet. En waar het Engels elftal, na het dagelijks houthakken, verplicht wordt heel diep na te denken over wat ze het land hebben aangedaan. Minstens een jaar lang.
29 juni 2010
Engerlaaaand
De Tescobaan was maar tijdelijk, zei hij. Als student hoopte hij met chaufferen voor 's lands grootste supermarkt, genoeg geld te verdienen om zijn vader naar Londen te halen. Hij was Afghaans en had met zijn familie eerst in Rusland gewoond, later in Kazakstan en Azerbajan. Engeland was paradijselijk in vergelijking. 'Niemand kijkt hier op je neer. Je wordt overal hetzelfde behandeld. In Kazakstan waren we een minderheid. We werden gehaat. Hier maakt het niet uit wie je bent'.
's Avonds naar de premiere van een documentaire over Hongaarse zigeuners. De regisseur, een vriendin, had een gezin gevolgd dat probeerde zich in Bolton, Noord-Engeland, te vestigen. Het gedrag van de Engelse buren varieerde van onverschillig, via neutraal tot uitgesproken behulpzaam. 'De Pakistanen zwaaien al als ze me in de verte zien', zei de vader en keek erbij alsof hij liever door hen genegeerd werd. 'Ze denken dat wij Paki's zijn'. 'Dit moet het enige land zijn', zei hij, eenmaal ingeburgerd, 'waar het beter is een donkere huidskleur te hebben'.
Maar wie hebben we hier? Ene Charlotte Lewis, parlementaire kandidaat voor de British National Party. Op Facebook grijpt Lewis nog even terug naar Derrick Bird, die eerder deze maand op het Noord-Engelse platteland twaalf mensen doodde. 'Ik wou dat Bird naar Londen was afgereisd en wat illegale immigranten had doodgeschoten, liever dan zijn medeBritten', schreef ze. Waarmee je, voordat je anti racismewetgeving kunt zeggen, weer helemaal terug brengt in de andere werkelijkheid.
1 juni 2010
goedkoop winkelen
Wat was er mis met een overdekte farmers market? Of een cafe met onbespoten koffie en thee? 'Poundland is niet iets waar Twickenham behoefte aan heeft', citeerde de plaatselijke krant een inwoonster. Anderen hadden een anti Poundlandcampagne opgestart op Facebook.
Ik was een van de eerste shoppers in de nieuwe Poundland (ik woon in Twickenham). Ik was er nog voordat de actrice uit Coronation Street het lint had doorgeknipt. Vorige week las ik dat twee maanden na de opening Poundland de drukstbezochte winkel in de regio is. Mensen die vorig jaar nog liever hun oogleden aan de vloer vastnietten dan de drempel van een spotgoedkope zaak over te stappen, komen met tassen vol shampoo, batterijen, balpennen, afwasmiddel en kinderspelletjes de deur uit. 'Middle England is dol op ons', zei de oprichter van de keten. 'Het enige waarover geklaagd wordt is over de rijen voor de kassa's'.
Het zal best dat de recessie de shoppinggewoontes van 's lands yummie mummies heeft bijgesteld. Maar vlak de voldoening een koopje binnengehaald te hebben niet uit.
Er zit een nieuw cachet aan zuinig winkelen. 'Een paar maanden geleden kende ik niemand die in zaken als Aldi of Poundland inkopen deed', zegt een vriendin. 'Nu gaat iedereen er prat op de goedkoopste spullen gevonden te hebben'. Ze noemt het omgekeerd snobisme. Waarna ik niet meer durf te zeggen dat ik Poundland oversla sinds ik de 99p shop gevonden heb.
25 mei 2010
Queen's speech
Het heet de Queen's Speech, maar het enige wat ze doet is hem voorlezen. De regering heeft hem geschreven. Hare Majesteit verwoordt hem enkel. Een soort karaoke zonder muziek.
15 mei 2010
Laatste minuten
Wat we niet wisten was dat binnen een premier bezig was zijn laatste, politieke adem uit te blazen. 'Er zijn geruchten dat Brown vanavond nog opstapt', zegt een collega. 'Maar het moet wel voor tienen, want eerste ministers ontslaan en nieuwe benoemen na dat tijdstip, dat doet de majesteit niet'. Gelach. 'Maar er is nog niks bevestigd'. 'Je weet hoe het gaat hier. We make it up as we go along'.
Binnen, begrijpen we later van de fotograaf van de Guardian, Martin Argles, die Browns laatste dagen vastlegt, heeft het kabinet zich verschanst in de War Room. In de kamer ernaast zit Brown aan de telefoon met Nick Clegg, leider van de Liberaal Democraten. 'Nick, Nick, ik kan niet langer blijven wachten', zegt Brown. Het is 19.10. Ik hoor binnen mensen klappen. Heeft Brown een afscheidsspeech gehouden? Treedt hij direct af? De zwarte deur naast die van Nummer Tien gaat open. Een rij medewerkers komt naar buiten en gaat op de stoep staan. Niemand zegt iets. Een paar snotteren met gebogen hoofd. Het is 19.16. Ik begin aan mijn verhaal voor Terzake. Uit mijn ooghoek zie ik de fotografen als een kudde wildebeesten naar links rennen. Als ik me omdraai wordt een lessenaar met een microfoon de straat op gereden. En dan komt Gordon Brown naar buiten. Het is 19.20. Hij vertrekt, zegt hij, uit de 'op een na belangrijkste baan die ik ooit zou kunnen hebben'. Maar hij hecht meer waarde aan de belangrijkste; 'die van echtgenoot en vader'. Op tien meter afstand zie ik hem slikken. In Washington had zelfs de pers geapplaudiseerd. In Downing Street blijft het stil. Vrouw Sarah draait zich om, loopt terug naar binnen, en komt met John en Fraser naar buiten. De zonen zijn niet eerder gefotografeerd. Dan is het de auto in voor de laatste rit naar Buckingham Palace. Ik zweer dat uit de schoorsteenpijpjes van Numer Tien witte rook komt. Nog geen uur later staat de nieuwe premier, David Cameron, op de stoep.
Het wisselen van de wacht is een wrede zaak. Er zijn geen regels voor hoe je baan als premier te verliezen maar je waardigheid te behouden. Ik weet nog hoe John Major in 1997 rond een uur of twee 's nachts erkende de verkiezingen verloren te hebben. Acht uur later stond de verhuiswagen op de stoep. Major taaide af naar een cricketwedstrijd. 'We make it up as we go along'.
6 mei 2010
Nick Clegg for Prime Minister? Beter van niet.
Hoe Nederlands is iemand die technisch half Nederlands is? 'Technisch?' verbetert Nick Clegg me.'Ik ben biologisch half Nederlands, genetisch. Mijn moeder is Nederlandse'. Alsof we dat nog niet wisten, maar omdat er wellicht nog een kijker is van Nova die met dit heuglijke feit onbekend is, hebben we het er, in het bijzijn van een cameraman, nog maar een keer over. Want als het niet gefilmd is, is het niet gezegd en bestaat het eigenlijk niet. Zo werkt t.v.
We zitten trouwens in het achterste gedeelte van de campagnebus van de Liberaal Democraten. De bus is, sinds de verkiezingscampagne begon, het tweede huis van de LibDemleider. En van de t.v.ploegen, verslaggevers en fotografen wiens opdracht het is Clegg te volgen. In het begin was hun aantal vrij bescheiden, maar sinds de leider doorbrak in de t.v.debatten en de peilingen in zijn voordeel op hol sloegen, is geen stoel onbezet. De bus, in een vorig leven door voetbalmiljonairs gebruikt, lijkt van binnen op de betere stacaravan. Er is een keukentje, waarvan het koffieapparaat niet tegen bochten kan en regelmatig explodeert, beeldschermen en een w.c. De battlebus is voor de gelegenheid in de partijkleuren geverfd. Waarom is er in Nederland toch zo'n interesse in Clegg, vragen Britse collega's de hele dag. Omdat hij Nederlands spreekt? Nee, zeg ik, omdat de LibDems de Nederlandse kleur hebben overgenomen.
Voor een plaats in de bus is geld nodig, een graad van Oxbridge en invloed bij de regering en/of Buckingham Palace. Geen probleem voor de BBC of de Times. Wel voor Nova. Er zijn ons plaatsen beloofd op vrijdag en net als de Nederlandse cameraman zijn ticket betaald heeft, wordt het zondag. We hebben gegarandeerd een plaats in de battlebus, dan in de reservebus. Uiteindelijk in allebei. We vertrekken zondagochtend uit Londen, o nee, het is Manchester geworden.
Het is de laatste zondag voor de verkiezingen. De bus gaat door Yorkshire, Noord-Engeland. Door stadjes met heel veel gebouwen en, om met de dichter John Betjeman te spreken, heel weinig architectuur. Door kale heuvels en adembenemend mooie dorpjes. Dit is Labourland. Hier worden, volgens het cliche, de stemmen niet geteld; ze worden gewogen. Maar na 13 jaar en een impopulaire premier is Labour hier kwetsbaar.
Cleggs Nederlands is accentloos, wat des te opmerkelijker is omdat hij er nooit gewoond heeft. 'Maar het is wel ouwerwets', vindt hij. Valt mee, hoewel het niet zo genuanceerd is als zijn Engels. Hij zoekt af en toe naar woorden ('hoe zeg je sustainable'), maar we willen hem toch in het Nederlands horen. Want ook zo werkt televisie. Bovendien: hoe vaak gebeurt het dat een leider van de derde grootste Britse partij, iemand die bovendien de sensatie is van de verkiezingscamapgne het Nederlands beheerst? Nou dan.
Na honderden kilometers en en negen nuur in de battlebus zijn we blij terug naar Londen te kunnen vliegen. Vliegen? Sorry, dat gaat niet door. Te weinig plaatsen in het RAFtoestel. Dat gaat een hele lange treinreis worden. Waarbij we ons trootsen met de gedachte dat het misschien toch niet zo erg is als de LibDems deze verkiezingen verliezen.
26 april 2010
Vrouwen-van
Ik moest er vanochtend weer aan denken. Toen ik de commentaren las over de rode schoenen van mevrouw Brown, de lingeriezaak waar mevrouw Gonzalez/Clegg inkopen gedaan had en de nogal gewone regenjas die mevrouw Cameron gedragen had naar een bruiloft. Denis Thatcher heeft nooit geweten hoe makkelijk hij het had. Hij kon zich uitleven op de golfbaan, er politiek niet-correcte meningen op na houden en zich tussendoor in alle rust bezatten, terwijl Margaret gewoon doordraaide.
De huidige vrouw-van staat permanent in de schijnwerpers. Een foute handtas en haar man kan het Britse premierschap wel vergeten. Ze is niet alleen een beter gefohnde versie van de echtgenotes uit de vorige eeuw; ze is ook jonger, heeft een interessante carriere, favoriete goede doelen en accesoires die ergens voor staan. Eisen waar alle drie de vrouwen-van aan voldoen. Waarom Miriam Gonzalez/Clegg officieel de ideale vrouw is van Middle England, is omdat ze is blijven werken en dus geen campagne voert voor haar echtgenoot en weigert dommig te grijnzen voor de camera omdat ze niet 'mierzoet wil overkomen'. Dat ze haar eigen achternaam heeft gehouden (tamelijk radicaal in Engeland) en haar Spaanse paspoort, werden juist gezien als pluspunten.
Ze schijnt ook fabelachtig slim te zijn. Wat natuurlijk het enige is wat ik wilde weten toen ik haar het weekeinde zag tijdens een campagnebijeenkomst. Maar ik werd afgeleid door haar witte T-shirt, zwarte jasje, donkergrijze broek en versgelakte nagels in zwarte lakschoenen. Met sleehakken.
19 april 2010
Nick Clegg in het Nederlands
Allemaal interessant natuurlijk en ik geneer me ook lichtelijk dat geen van die programmaonderdelen me iets kunnen schelen, maar een excuus zijn om in de nabijheid te geraken van de man die niet alleen het Britse, politieke systeem gaat openbreken en van de LibDems binnen drie weken de grootste partij gaat maken, maar die bovendien vloeiend Nederlands zou spreken. Ik heb dat laatste nog even gecheckt bij echtgenote Miriam, een vrouw die zo cool en zo mooi en zo slim is dat je weet dat ze nog nooit in haar leven een blonde moment
gehad heeft, en zij heeft de taalvaardigheid van Nick glimlachend bevestigd.
Kan zijn dat u liever wilt weten wat Clegg denkt te doen aan het begrotingstekort, Afghanistan of voorgevormde bikini's voor zevenjarigen. En of hij inderdaad, zoals de Conservatieven insinueren, alle eerstgeborenen gaat ontvoeren zodra hij aan de macht is. Jammer. Ik wil horen hoe Clegg, die er in levenden lijve beangstigend jongensachtig uitziet, klinkt in het Nederlands. Nagenoeg perfect, blijkt. Op een grammaticale aarzeling na, vloeiend en accentloos. Dankzij zijn Nederlandse moeder.
16 april 2010
Clegg for President
So how was it for you? Wow! Alles is anders, dacht ik toen ik vanochtend wakker werd. Ordentelijker, vreedzamer, kalmer. Maar die sereniteit bleek aan het hermetisch gesloten luchtruim te liggen (ik woon onder de aanvliegroute van Heathrow). En niet aan de politieke aardverschuiving van de avond daarvoor, toen drie partijleiders de Britse natie voor het eerst sinds de uitvinding van de t.v. mochten vermaken met een debat. 'Als ze het alleen doen is het al erg genoeg', had de Guardian gewaarschuwd, 'maar als ze er met hun drieen staan in hun stomme rode, blauwe en gele stropdassen, dan voelt het alsof je uren door een zonnebril naar een verkeerslicht staart'.
De verwachtingen waren dus niet hoog. Alle spontaniteit was bij voorbaat uit het debat geperst door de 76 regels waaraan deelnemers en publiek moesten voldoen. Zo mocht de zaal niet klappen, juichen of op andere wijze hoorbaar reageren (regel 34). Journalisten werden, erg tegen hun zin, uit de studio geweerd. ('Dit is niet goed', zei een verslaggever. 'De politici spreken rechtstreeks tegen het publiek'). Maar net toen je dacht toch maar over te schakelen op snooker, raakten de lijsttrekkers op dreef en the rest is history.
Nick Clegg, gister onbekend, vandaag Engelands favoriete politicus, had het meeste bij het debat te winnen. Hij won. En dus zal de Britse politiek nooit meer dezelfde zijn. 'Clegg heeft de verkiezingscampagne veranderd' (Guardian). 'Clegg heeft het tweepartijenstelsel doorbroken' (Independent). En hoe hij dat deed? Clegg keek recht de camera in! Hij communiceerde met de kijkers thuis! Hij noteerde de namen van de vragenstellers, : 'wat mij opvalt, Jacqueline'! Zo briljant, zo warm, zo jong, zo menselijk! Moet je hem naast Gordon Brown zien, met zijn smile uit The Shining, zijn vermoeide kop en alfamannetjes-attitude. En naast David Cameron, het sjieke, overschatte, over het paard getilde lichtgewicht. De keuze is gemaakt. Zoals een vriendin twitterde: shag Nick, marry Gordon, kill Dave.
8 april 2010
fancy dress
Madonna? Kan. Maar wat er aan Madonna-achtigs in mijn laden ligt, dateert uit de periode Desperately Seeking Susan en laat ik dat nou trouwens net aan hebben. Miss Moneypenny, Moeder Theresa, Michael Jackson, Maria uit the Sound of Music. Dan nog liever Mezelf. Of (Mijn) Moeder. Of Mentaal gestoord.
Nou ik er nog eens over nadenk heb ik een bloedhekel aan fancy dressfeestjes. Behalve als een A of een H verplicht is. Denk: Audrey Hepburn in Breakfast at Tiffany's. Ga als 'My Beautiful Laundrette', zegt een vriendin, 'je hult je in een vuilniszak en daar speldt je links en rechts ondergoed op'. Pardon? Een ander heeft nog een Minnie Mousepak liggen, 'met haarband en oren erop'. Thanks, but no thanks. Een Molensteen voor om de nek van je man, mailt een vriend. Het is een idee, maar de man in kwestie wil er niet aan. Mentaal afwijkend is de makkelijkste optie, gelooft Hilary, 'want je trekt gewoon alles aan wat niet bij elkaar hoort'. Of, mailt Pippa, 'just look simply Marvellous, darling'.
Ik opteer voorlopig voor MassaMoordenaar. In de schuur ligt nog ergens een kettingzaag. En als het zo doorgaat ben ik daar tegen zaterdagavond helemaal voor in de stemming.
7 april 2010
Oi, you, hertog!
De aristocratie is niet stervende, zei pasgeleden de twaalfde hertog van Devonshire, ze is al dood. Dood en begraven. 'In de grond. Bestaat niet meer'. Niet dat de hertog, eigenaar van het spectaculaire Chatsworth House-foto-, daar een probleem mee heeft. Mocht een nieuwe regering de adel het hogerhuis uitzetten, dan zal de hertog van Devonshire met liefde en plezier afstand doen van zijn titel. Hij wou toch al nooit aangesproken worden met your grace ('alsof ik een bisschop ben'). En dat gegiechel als hij in moet checken bij Ryanair, daar kan hij helemaal van buiten. Hoewel er met een naam als Peregrine Cavendish voor het baliepersoneel op Luton genoeg te lachen overblijft.
Ik ben er trouwens helemaal niet van overtuigd dat de Britse aristocratie ter ziele is. De Conservatieve partijleider David Cameron heeft een verre, maar rechtstreekse bloedlijn met de Britse royals, bezocht dezelfde superexlusieve scholen als de hertog van Devonshire (Eton en Oxford) en is getrouwd met een rasechte aristocrate. Nick Clegg, leider van de derde grootste partij, de LiberaalDemocraten is mogelijk nog sjieker. Zijn over-overgrootvader was de aristocraat Ignaty Zakrevsky, procureur generaal in de keizerlijke Russische senaat.
Als de hertog van Devonshire van zijn titel afwil zal hij het zelf moeten doen. Labour beloofde honderd jaar geleden de erfadel in het hogerhuis af te schaffen, maar 92 lords en ladies zitten er nog. Vraag is hoe we, na de revolutie, die ex-adellijken moeten aanspreken. Het hoeft geen grote klus te zijn om van Peregrine Cavendish wat klasselozers te maken. Perry Cave bijvoorbeeld. Of, nog proletarischer, Reg Dish. Hij zou de eerste niet zijn. De blauwbloedige Anthony Wedgwood Benn deed in de jaren zestig afstand van zijn titel om als Labourparlementarier Tony Benn door het leven te gaan. Maar het meest democratisch is: 'Oi, you!'
25 maart 2010
biscuitgate
Douglas Alexander. Onthou die naam. Van beroep Labours verkiezingsstrateeg. Maar in het nieuws omdat hij met gemak de meeste punten binnenhaalde met het beantwoorden van de vraag van deze verkiezingscampagne. Wat, vroegen ze bij mumsnet (website voor ouders, een miljoen gebruikers) is je lievelingskoekje?
Eind vorig jaar hadden ze Gordon Brown hetzelfde gevraagd. Twaalf keer in feite. Het resultaat was chaotisch gesnuif en gestotter. En een uur later een wanhopige tweet met: 'als er maar chocola op zit'. De yummie mummies van Middle England waren niet onder de indruk. Het bewees weer eens dat Gordo niet op menselijk niveau kon communiceren. Conservatieve lijsttrekker David Cameron deed het beter. Tarwekoekjes, als ik me goed herinner. Stoer, mannelijk, eenvoudig maar niet volks.
Totdat het de beurt van Alexander was. 'Vreselijk om toe te geven en niet erg patriottisch, maar ik ben gek op chocolade Leibniz; een stuk chocola dat net doet alsof het een koekje is', zei hij. 'Ik vind de pure lekkerder dan die met melkchocolade en hoop natuurlijk wel dat ze snel Fairtrade worden'. Perfecte samenvatting, oeverloos zelfvertrouwen. Een antwoord dat staat. CocoPrince, iemand?
5 maart 2010
Vacature
Nou was de chauffeur niet de eerste wiens relatie met Campbell lelijk afliep. Het supermodel heeft in het verleden legio ondergeschikten van zich afgeslagen. Ze zou op een vrouw zijn afgestapt 'alsof ze Mike Tyson was', toen die op een feest dezelfde jurk aan bleek te hebben. Ze bewerkte tenminste twee persoonlijke assistentes met telefoons, sloeg er een in het gezicht, moest in 2006 voorkomen omdat ze een ander bedreigd had en kreeg in 2007 een taakstraf na haar huishoudster een gat in het hoofd geslagen te hebben met een met kristallen ingelegde gsm.
Maar gelukkkig is er tenminste een iemand die van haar houdt. Sarah Brown, vrouw van , noemt Campbell in Harpers Bazaar een '21ste eeuwse heldin'. 'De Naomi Campbell waar ik van gehoord had was mooi, succesvol, altijd te laat, een beetje angstaanjagend, zelfs een beetje out of control', legde de vrouw van de Britse premier uit. 'De Naomi Campbell die ik ontmoette was zeker mooi, maar ook oprecht, direct en ongeduldig op een goeie manier'. Sarah Brown ronselde Campbell voor haar goede doelen. Als echtgenote van politieke kooivechter Gordon is Sarah mensen met driftbuien en losse handjes gewend.
23 februari 2010
Gordo is een schat
Nee, eigenlijk is Gordo een schat. Zijn vrouw, Sarah, was de laatste die vanochtend aanspoelde op de rode bank van de ontbijtt.v. om haar man te verdedigen. 'Hij was een 'krachtige, hardwerkende, fatsoenlijke man'. Eerder had ze al eens gezegd van Gordon: 'Hij is de man die ik ken en de man van wie ik hou'. Een uitspraak die me lang na de houdbaarheidsdatum bijgebleven was omdat het zo'n rare zin was. Dacht ze dat wij geloofden dat ze gehuwd was met een man die ze niet kende en waar ze niks om gaf?
Sarah had Oprah helemaal niet nodig om vanochtend de zachte kanten te onthullen van de man die elders schuilgaat onder de roepnaam Stalin. Thuis was hij de tederheid zelve, vergat nooit haar verjaardag, kreeg al tranen in zijn ogen als hij dode vliegen op de vensterbank van het keukenraam zag liggen en deed niets liever dan samen met haar naar East-Enders kijken, pepermunt thee in de rechterhand terwijl hij met zijn linker haar voeten masseerde. Het was nogal slaapverwekkend dus het kan zijn dat ik het laatste gedroomd heb.
19 februari 2010
Paspoortcontrole
Israeli's mogen op hun eigen paspoort Dubai niet in. De elf die, als ze inderdaad tot de Israelische geheime dienst behoorden, naar de Arabische Emiraten vlogen, deden dat op Europese paspoorten. Paspoorten die ze op vliegvelden van Frankrijk, Oostenrijk, Duitsland en andere Europese landen gebruikten. En op al die vliegvelden, van Wenen tot Dubai, was er geen persoon en geen machine die ontdekte dat de paspoorten vals waren.
Vraagje: als er maar een man voor nodig is die met het in brand steken van zijn onderbroek de internationale bagagevoorschriften kan wijzigen, wat is dan het effect van elf mensen die met hun vervalste paspoorten ongestoord door de douanes kunnen?
De mascara die niet meer mee mag in de handbagage, de flesjes water die we moeten achterlaten en nu de bodyscanners, terwijl we nog niet eens de paspoortcontrole onder de knie hebben.
7 februari 2010
Blair's handtassen
Blair is een showman. De beste acteurpoliticus van zijn generatie. Enkel ovetroffen door Bill Clinton. Bruin en met aanmerkelijk grijzer haar dan voor hij in 2007 als MP aftrad, gaf hij tijdens het Irakonderzoek vorige week de voorstelling van zijn leven. Voorstellingen geven is wat hij doet. De man die de Labourpartij hervormde, heeft zichzelf hervormd. Nieuw imago, nieuwe uitrusting. Een belangstelling voor kleren was er altijd, getuige een van mijn favoriete alinea's uit het dagboek van zijn woordvoerder Alastair Campbell. 'TB droeg schoenen van Nicole Fahri, een absurd uitziende, lila, pyjama-achtige broek en een blauwe tuniek', schrijft Campbell. 'Ik zei tegen hem dat hij eruit zag als Austin Powers'.
Misschien dat het maar een kleine stap is van Austin Powers naar Louis Vuitton.
18 januari 2010
Liegen voor je baan
We mijmeren aan de telefoon over een weekend een jaar of acht geleden. Mowlem en ik waren, met onze partners en gezinnen, op het buitengebeuren van Sue en haar familie uitgenodigd. Blair had Mo net weggepromoveerd uit Belfast. Als minister had ze geprobeerd het vredesproces door de strotten van de argwanende Noord-Ieren te duwen. Met redelijk succes.
In Hampshire was ze dat weekend haar uitbundige, excentrieke zelf geweest. Ze had zich meer beziggehouden met de kinderen dan met ons. Mijn zonen hadden haar geweldig gevonden. Mijn vriendin en gastvrouw minder. Vooral toen ze ontdekte dat Mo's talent op het gebied van pijltjesgooien pijnlijk beperkt geweest was. Bovendien had Mo alle gaten die ze in de muur geschoten had omcirkeld met balpen en van haar initialen voorzien. Sue was not amused.
Bij pers en publiek was Mowlem een hit. Ze was normaal en tegelijkertijd larger than life. Ze zette haar pruik af tijdens een persconferentie 'omdat hij zo jeukte' (ze werd behandeld voor een hersentumor 'die helemaal geneeslijk was'). Ze zei tegen Ian Paisley wat praktisch iedereen die de man langer dan tien minuten had meegemaakt, tegen hem had willen zeggen maar nooit gedurfd had: 'fuck off'. Ze liet een unionistenleider die niet wist waar hij kijken moest, haar onderbroek zien. 'Gelukkig dat ie oranje was - kleur van de protestanten- en niet groen', zei haar staatssecretaris. 'Gelukkig dat ik er een aan had', zei Mo.
Verademing dekt de lading niet. Mowlem was een openbaring. Vooral voor het buitenlandse perscorps in Londen. Het duurt een paar jaar, maar er komt een tijd waarop de Britse politiek niet meer teleurstelt. Je begint eraan te wennen altijd geweigerd te worden voor interviews, of op zijn best genegeerd. Maar Mowlem had geen bezwaar om in Belfast een dag door Dutch t.v. geschaduwd te worden. Ze schoof zelfs een afspraak een half uur door omdat ze ons gesprek 'really interesting' vond.
Mo was ook een geweldige leugenaar, blijkt nu. Wat niemand wist, behalve haar echtgenoot en haar chirurg Mark Claser, was dat haar tumor kwaadaardig was. Glaser had haar drie jaar gegeven. Toen Blair haar na zijn sensationele verkiezingsoverwinning in 1997 de post Noord-Ierland gegeven had, deed hij dat omdat ze hem verteld had dat haar ziekte tijdelijk was. Glaser gelooft dat Mo's type kanker haar gedrag en oordelingsvermogen beinvloedde. Patienten met tumor in de voorhoofdsholte kunnen hun gereserveerdheid verliezen. De rem is eraf. Ze slaan door.
Mowlem, de heldin van Nieuw Labour, loog omwille van een ministerschap. Noord-Ierland was de baan van haar dromen. Vanwege haar onstabiele gedrag werd ze er op tijd afgehaald. Ze had, met haar bij tijden uitgesproken ontoepasselijk gedrag, evengoed het vredesproces kunnen torpederen. Niemand die opgeluchter was toen ze opstapte, dan haar chirurg. Op Noord-Ierlands unionisten na, natuurlijk.