11 augustus 2016

Londen. Voor al uw cynisme



Ik had gister een (vrij) lang gesprek met mijn zoon over het begrip doorgang. Jongste zoon werkt in een doorgangshuis voor dakloze jongeren, maar volgens mij dekt die term de lading niet meer. Doorgang suggereert een weg naar een bestemming, was mijn argument. En een kaartje voor de nachtbus kun je volgens mij geen bestemming noemen. Als je mensen verwijst naar een onderkomen met stapelbedden en een lauwe douche, kijk, dan heb je het over een bestemming. Geen permanente, maar wel iets definitiefs voor die nacht. Maar als de meeste night shelters in Londen zijn opgehouden te bestaan, en jouw taak wordt het uitdelen van enkeltjes aan mensen onder de 21 om in een nachtelijke dubbeldekker dezelfde route langs Charing Cross te rijden totdat de zon opkomt omdat het in ’s werelds vijfde grootste economie aan opvangcentra met bedden ontbreekt, werk je dan nog voor een doorgangshuis? U ziet mijn punt. Jongste zoon, op den duur, ook. Kom in Londen werken als je zoekt naar een dosis surrealisme om er je cynisme mee te verrijken. Vooral als je werk, dat doorgangshuis dus, op loopafstand ligt van de City, waar de bazen van ’s lands grootste bedrijven jaarlijks gemiddeld € 6.5 miljoen verdienen. Een stijging op 2015 met 10%.  Aldus een onderzoek eerder deze week van de High Pay Centre. 

In 1998, las ik laatst, nam een bedrijfsdirecteur, want zo heette CEO’s toen nog, 47 maal het loon van zijn gemiddelde werknemer mee naar huis. Nu is dat 130 keer. Waarmee Britse topondernemers, gerekend naar bedrijfsomzet, proportioneel de grootste verdieners ter wereld zijn. En waarom? De Britse economie heeft mazzel een recessie te ontwijken, zegt de Engelse Bank. De veel bejubelde groei van de laatste tijd was gebaseerd, blijkt, op hete lucht. Ook wel consumentenschuld geheten. Het hield jarenlang de deksel op de ketel van gebrekkige productiviteit, uitgeholde industrieën, tekort aan investering en een chronisch onvermogen te concurreren. Maar Brexit heeft de deksel weggeblazen. 


Als de signalen uit de City een groep deskundigen bekend voorkomt, dan moeten het ontwikkelingseconomen zijn, denk ik wel eens. Ga maar na. Een kleine sector die pakken geld genereert, waar een kleine groep mee vandoor gaat, tussendoor de economie van een hele natie uit balans trekkend. De financiële en sociale scheefgroei in Groot Brittannië is van adembenemende proportie. Zeker, het stikt in het VK van de iPads maar ook van de voedselbanken die de vraag niet aan kunnen. En van werknemers die pissen in een lege colafles omdat ze van de baas niet naar de w.c. mogen. En van vrouwen die hun nul-urencontract alleen kunnen omzetten in een vast contract als ze hun werkgever seksuele diensten verlenen. En dat alles doet mij meer denken aan India, dan aan, pakweg, Duitsland. Iedereen weet inmiddels dat maatschappelijke ongelijkheid slecht is voor de economie, maar de Britten kunnen maar niet breken met oude gewoontes, vastgeroest in de vrijste der vrije markten. Ik zie tenminste geen andere reden waarom het VK zich zo makkelijk laat vergelijken met een bananenrepubliek.